• De Voyager 1 van NASA verzendt vreemde gegevens die niet overeenkomen met de bewegingen van de onbemande sonde, aldus de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie.
  • NASA lanceerde de veteraan onder de ruimtevaartuigen in 1977.
  • De ruimtesonde is nu 23,3 miljard kilometer verwijderd van de aarde, waarmee het het meest verre object is dat door de mens is gemaakt.
  • Lees ook: Waarom we terugkeren naar de maan, en daar sinds 1972 niet meer zijn geweest

De Voyager 1 van NASA vervolgt zijn reis buiten ons zonnestelsel, 45 jaar nadat de onbemande sonde werd gelanceerd. Maar nu stuurt de veteraan onder de ruimtevaartuigen vreemde gegevens terug die ingenieurs in verwarring brengen.

Hoewel de sonde nog steeds naar behoren werkt, kondigde NASA woensdag aan dat de gegevens van zijn attitude articulation and control system (AACS) niet lijken overeen te komen met de bewegingen en oriëntatie van het ruimtevaartuig. Dat suggereert dat het verward is over zijn locatie in de ruimte.

Het AACS is een essentieel onderdeel van Voyager om NASA gegevens te verzenden over de omringende interstellaire omgeving, omdat het zijn antenne op onze planeet gericht houdt.

“Een mysterie als dit hoort bij deze fase van de Voyager-missie”, zei Suzanne Dodd, projectmanager voor de Voyagers bij NASA’s Jet Propulsion Laboratory, in een verklaring. “Beide ruimtevaartuigen zijn bijna 45 jaar oud, dat is ouder dan de planners van de missies hadden verwacht.” NASA voegde eraan toe dat tweelingbroer Voyager 2 zich wel normaal gedraagt.

De Voyager 1 is in 1977 gelanceerd om de buitenste planeten in ons zonnestelsel te verkennen en is boven verwachting operationeel gebleven. Hij blijft dan ook informatie naar de aarde sturen.

Het baanbrekende ruimtevaartuig wisselde in 2012 ons zonnestel in voor de interstellaire ruimte. De Voyager 1 is nu 23,3 miljard kilometer verwijderd van de aarde, waarmee de sonde het meest verre object is dat door de mens is gemaakt.

Een ingenieur werkt aan de constructie van een grote, schotelvormige Voyager-antenne in 1976. Foto: NASA/JPL-Caltech

Door Voyager 1 verstuurde gegevens kloppen niet

Wat ingenieurs van NASA nu zien, is dat de AACS van Voyager 1 willekeurig gegenereerde gegevens verzendt die "niet weergeven wat er daadwerkelijk aan boord gebeurt", aldus de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie in de aankondiging.

Maar ondanks dat de systeemgegevens anders suggereren, lijkt de antenne van het ruimtevaartuig goed uitgelijnd: deze ontvangt en voert opdrachten van NASA uit en stuurt gegevens terug naar de aarde. Tot nu toe heeft het systeemprobleem er nog niet toe geleid dat het verouderde vaartuig in de 'veilige modus' gaat, waarin het alleen nog essentiële operaties uitvoert.

Zolang de aard van het probleem niet duidelijk is, weet het team niet hoe lang het ruimtevaartuig wetenschappelijke gegevens kan verzamelen en verzenden, en kan hier niet op worden geanticipeerd, schrijft NASA in het persbericht.

Dodd en haar team hopen erachter te komen wat de afgezant van de aarde ertoe brengt om ongewenste gegevens te verzenden. "Er zijn enkele grote uitdagingen voor het technische team", zei Dodd.

Een belangrijke complicerende factor is de communicatie: het duurt 20 uur en 33 minuten om bij de huidige interstellaire locatie van de Voyager te komen. Een retourbericht tussen het ruimteagentschap en het ruimtevaartuig duurt dus twee dagen.

Toch blijft de projectmanager hoopvol. "Ik denk dat er een manier is om dit probleem met het AACS op te lossen, ons team zal er een vinden", aldus Dodd.

Lees meer over ruimtevaart: